Region Puszczy Białowieskiej

⛪ Cerkiew św. Mikołaja Cudotwórcy w Narewce – duchowa ostoja nad Narewką

Cerkiew św. Mikołaja Cudotwórcy w Narewce to jeden z najcenniejszych zabytków sakralnych w regionie. Położona na skraju Puszczy Białowieskiej, zachwyca eklektyczną architekturą i bogatą historią sięgającą XIX wieku. Stanowi nie tylko centrum życia religijnego miejscowej społeczności prawosławnej, ale także ważny punkt kulturowy i historyczny Podlasia.

📜 Historia i początki parafii

🔹 Początki parafii sięgają 1794 roku, kiedy to zbudowano pierwszą drewnianą kaplicę św. Jana Chrzciciela.
🔹 Decyzję o wzniesieniu murowanej cerkwi podjęto w 1864 roku, a kamień węgielny położono w czerwcu 1865 roku.
🔹 Świątynia została ukończona i konsekrowana w 1867 roku, początkowo nosząc wezwanie św. Aleksandra Newskiego.
🔹 Już w 1869 roku cerkiew otrzymała obecnego patrona – św. Mikołaja Cudotwórcę.

🏛 Architektura i wyposażenie

🔹 Budowla została wzniesiona z czerwonej cegły w stylu eklektycznym, łączącym cechy neobaroku i klasycyzmu.
🔹 Charakterystyczna jest centralna kopuła oraz trójkondygnacyjna wieża, widoczna z daleka w krajobrazie Narewki.
🔹 We wnętrzu zachowały się oryginalne polichromie oraz XIX-wieczny ikonostas.
🔹 W cerkwi regularnie odbywają się nabożeństwa, a świątynia jest stale użytkowana przez miejscową wspólnotę wiernych.

🔧 Renowacje i ochrona

🔹 Cerkiew została wpisana do rejestru zabytków województwa podlaskiego w 1993 roku.
🔹 W latach 90. XX wieku przeprowadzono gruntowny remont, który objął m.in. dach, elewację i wnętrze świątyni.
🔹 Systematyczna konserwacja pozwala zachować pierwotny charakter budowli i jej zabytkowe elementy.

🧩 Ciekawostki i tradycje

🔹 Fundusze na budowę cerkwi pochodziły m.in. z budżetu rosyjskiego rządu – przekazano 10 000 rubli.
🔹 Cegłę sprowadzano z lokalnych cegielni, m.in. z Frydmana i Białowieży.
🔹 Przed cerkwią stoją dwa krzyże pamięci ofiar bieżeństwa – masowej ucieczki ludności cywilnej w czasie I wojny światowej.
🔹 Święto parafialne ku czci św. Mikołaja przypada na 19 grudnia i przyciąga wiernych z całej okolicy.

🌍 Rola we współczesności

🔹 Cerkiew pełni funkcję duchowego centrum Narewki i okolicznych wsi.
🔹 Działa tu Bractwo Młodzieży Prawosławnej, a parafia angażuje się w lokalne wydarzenia kulturalne i religijne.
🔹 Świątynia stanowi atrakcję dla turystów odwiedzających Puszczę Białowieską, poszukujących autentycznych śladów duchowego dziedzictwa regionu.

🧭 Podsumowanie

Cerkiew św. Mikołaja Cudotwórcy w Narewce to nie tylko zabytek, ale żywa część historii Podlasia. Jej architektura, historia i znaczenie religijne czynią z niej miejsce wyjątkowe – warto tu zajrzeć, by poczuć atmosferę duchowości oraz szacunek do lokalnej tradycji i kultury.